Oscar Niemeyer

Oscar Niemeyer
	; (1968) Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Oscar Ribeiro de Almeida Niemeyer Soares Filho
Jaiotza	Rio de Janeiro, 1907ko abenduaren 15a
Herrialdea	Brasil
Lehen hizkuntza	portugesa
Heriotza	Rio de Janeiro, 2012ko abenduaren 5a (104 urte)
Hobiratze lekua	Cemitério de São João Batista (en)
Heriotza modua	berezko heriotza: bihotz-biriketako geldialdia
Familia
Ezkontidea(k)	Annita Baldo (en) (1928 - 2004); Vera Lúcia Cabreira (en) (2006 -
Seme-alabak	ikusi Anna Maria Niemeyer (en) ;
Hezkuntza
Heziketa	Escola Nacional de Belas Artes (en)
Hezkuntza-maila	Doktor Nauk in Architecture (en)
Hizkuntzak	portugesa
Jarduerak
Jarduerak	arkitektoa, diseinatzailea, unibertsitateko irakaslea, idazlea, politikaria eta hirigilea
Lantokia(k)	Brasilia
Enplegatzailea(k)	Rio de Janeiroko Unibertsitate Federala
Lan nabarmenak	ikusi Brasiliako katedrala; Q2845815 ; Brasilia Digital TV Tower (en) ; Ibirapuera Auditorium (en) ; Niterói Contemporary Art Museum (en) ; National Congress Palace (en) ; Planaltoko jauregia; Palácio da Alvorada (en) ; Supremo Tribunal Federal building (en) ; Headquarters of the French Communist Party (en) ; Pampulha Modern Ensemble (en) ;
Jasotako sariak	ikusi Ohorezko Legioko komandantea (2007ko abenduaren 12a) ; Knight Commander of the Order of St. Gregory the Great ; Royal Gold Medal (1998) ; Arteetako Asturiasko Printzesa saria (1989) ; Praemium Imperiale (2004) ; Great Cross of the National Order of Scientific Merit ; Commander of the Order of Prince Henry ; Herrien arteko Adiskidetzaren Ordena ; Order of Friendship ; Pritzker Saria (1988) ; Bakearen Lenin Saria (1963) ; Ordem do Mérito Cultural (2007) ; Arte eta letren komendadorea ; honorary citizen of New York (1939) ; Grand Cross of the Military Order of Saint James of the Sword ; honorary doctor of the University of Brasília ; Ohorezko Legioko zalduna ; Austrian Decoration for Science and Art ; Río Brancoren Ordena ; Military Order of Saint James of the Sword ; Order of Prince Henry ; Ohorezko Legioko ofiziala ; Ordre des Arts et des Lettres ; Order of St. Gregory the Great ; José Martí ordena ; Orden al Mérito Docente y Cultural Gabriela Mistral ;
Kidetza	Arteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia; National Academy of Fine Arts (Argentina) (en) ; Accademia delle Arti del Disegno (en)
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	ateismoa
Alderdi politikoa	Brasildar Alderdi Komunista
	niemeyer.org.br

Oscar Ribeiro de Almeida Niemeyer Soares Filho (Rio de Janeiro, 1907ko abenduaren 15a - Rio de Janeiro, 2012ko abenduaren 5a) brasildar arkitektoa izan zen, arkitektura modernoko erreferente nagusietako bat^[1]. Hormigoi armatuaren plastika- eta eraikuntza-ahalbideen ikerketan aitzindaria izan zen.

Bizitza

Rio de Jaineroko Arte Ederretako eskolan ikasi zuen eta Lucio Costaren laguntzaile gisa lanean hasi. Haren lehen eraikuntza handia Rio de Janeiroko Hezkuntzako eta Kulturako ministerioa da (1936-1943). Hartan, Le Corbusier aholkulari izan zuen (hark Niemeyerrengan eragin handia izan zuen). Panpulhako eraikuntza multzoa (Belo Horizonte), besteak beste, jatetxe biribil batek eta yatch-club batek osatzen zutena, 1942-1944 bitartean egin zuen. Obra handiena Brasilia hiri berriaren sorkuntzaren zuzendaritza da. Bertako eraikin publiko garrantzitsuenak diseinatu egin zituen, Lucio Costarekin batera, hiriburu berriaren brasildar utopia gauzatuz.

Brasildik kanpora ere baditu zenbait obra, Kubitschekek aginpidea utzi ondoren eginak gehienbat. Ezagunenetako bat Frantziako Alderdi Komunistaren egoitza da (Parisen). 1988an Pritzker Saria lortu zuen, Gordon Bunshaftekin ex æquo.

Estiloa

Arkitekturaren utilitarismoaren babeslea izan arren, haren lanak ez dira postmodernoek maiz kritikatutako mugimendu bereko bloketzar hotzak. Niemeyerren eraikin monumentalek dituzten formak dinamikoak eta kurbaz beteak dira eta miresle askok, arkitektura barik, eskultura bezala hautematen dituzte, kritikoaribatzuek azken baieztapen hori akastzat jotzen badute ere.

Diseinatu zituen eraikuntzetan, forma desberdinak, biribilak eta zuzenak, elkartzeko irudimen eta trebetasun berezia nabari da; hormigoia, beira eta altzairua kontrastean erabiltzen zituen. Forma biribilen eredurik argienak Belo Horizonteko Frantzisko Santuaren kapera eta Ducheneko lantegia (1950) ditu.

Lanik garrantzitsuenak

1937-43: Hezkuntza eta Osasun Ministerioa, Rio de Janeiro (Le Corbusier, Lucio Costa, Jorge Machado Moreira eta Afonso Eduardo Reidy arkitektoekin)
1938: Oswald de Andrade etxea, São Paulo, Brasil
1939: Brasilgo Pabilioia, New York, AEB
1940: Casa do Baile dantzaleku eta jatetxea, Pampulha, Brasil
1941: Estadio Nazionala, Rio de Janeiro, Brasil
1943: San Frantzisko eliza, Pampulha, Belo Horizonte, Brasil
1946: Udal Antzokia, Belo Horizonte, Brasil
1951: Ibirapuera Parkeko Biurteko Pabilioia, São Paulo, Brasil
1954: Casa das Canoas, Rio de Janeiro, Brasil
1957-1964: Hainbat proiektu Brasilian:

Katedral Metropolitarra
Brasilgo Legebiltzarra
Alvorada Jauregia
Itamarati Jauregia
Planalto Jauregia
Hiru Botereen Plaza

1965-80: Frantziako Alderdi Komunistaren Egoitza Nagusia, Paris (Jean Prouvé frantziarrarekin)
1968: Mondadori egoitza, Segrate, Milan ondoan, Italia
1968: Konstantinako Unibertsitatea, Konstantina, Aljeria
1972: Kultura Etxea, Le Havre, Frantzia
1977-1979: Sede Fata bulego eraikina, Pianezza, Turin ondoan, Italia
1983: Sambodromoa, Rio de Janeiro (samba erakustaldiak egiteko estadio antzekoa)
1987: Latino-amerikako Memoriala, São Paulo, Brasil
1991: Arte Garaikideko Museoa (Museu de Arte Contemporânea), Niterói, Rio de Janeiro ondoan
2002: Arte Museoa, Paraná, Brasil
2002: Kasinoa, Hotela eta Biltzar Jauregia, Funchal, Madeira, Portugal
2003: Serpentine Galeria Pabiloia, Londres
2004 Kontzertu Aretoa, São Paulo, Brasil
2008: Oscar Niemeyer Nazioarteko Kultur Zentroa, Avilés, Espainia

Erreferentziak

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2016/05/08 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

↑ Urtubia, Josu. Oscar Niemeyer arkitektoa hil da. argia.eus (Noiz kontsultatua: 2016-05-08).

Kanpo estekak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Oscar Niemeyer

Datuak: Q134165
Multimedia: Oscar Niemeyer / Q134165

[1] Urtubia, Josu. Oscar Niemeyer arkitektoa hil da. argia.eus (Noiz kontsultatua: 2016-05-08).

[1]